De ongrijpbare reljongeren in Maastricht-West

Inhoudsopgave

Ze zijn met zeker met zijn dertig-en. Jongeren, veel in de leeftijd van 13, 14, 15, 16 jaar. Enkele ouderen. Ze intimideerden eerst bewoners op Malberg. Nu maken ze 's nachts Daalhof onveilig. Een ochtend meeluisteren bij het spreekuur in de Veliahof geeft veel inzichten. De conclusie: de jongeren zijn praktisch ongrijpbaar.

Wat de bewoners het allerergste vinden en wat ze ook bang maakt is het intimiderende gedrag van de jongeren. Altijd gehuld in hoodies zodat ze niet makkelijk te herkennen zijn. "Loop ik met mijn hondje, komt een groepje op me af. 'Vuile teringlijer, rot op met je kankerhond!' Uit het niks. Mijn bloed kookt, maar gelukkig heb ik geluisterd naar mijn verstand en ben ik maar doorgelopen." Het is een zeer herkenbaar voorbeeld voor de bewoners. Want velen worden zomaar uitgescholden.

Schieten
De mensen uit de flats in Daalhof zien hoe het met name zondagavond weer flink mis ging, maar eigenlijk is er elke avond overlast. Een scooter die in brand is gestoken. In de keet bij het basketbalveldje werden maandagavond folders in brand gestoken. En dan altijd die vuurwerkbommen die afgaan. "Je schrikt je echt dood, zo'n knallen zijn dat." Een bewoner: "Laatst waren ze het vuurwerk gericht op mensen aan het schieten." En altijd meteen die grote mond, altijd agressief.

Fluitje
Ze. Dat zijn jongeren uit Malberg. Maar eigenlijk uit heel Maastricht-West en ook ook uit wijken als Wittevrouwenveld en Amby. Ze zijn ongrijpbaar, want ze hebben op strategische locaties een uitkijk staan die de groepjes waarschuwt met een fluitje. De kans dat de jongeren op heterdaad betrapt worden als ze vuurwerk afsteken is bijna nul.

13 jaar
Team Handhaving doet er alles aan om de overlast klein te krijgen. Maandagavond waren vier patrouilles van handhaving op pad en twee patrouilles van de politie. De enige jeugd-boa die er nu nog is, heeft het er helemaal druk mee. Ze kent veel van de jongeren en probeert met ze in gesprek te blijven. Maandagavond werd een jongen van 13 jaar aangehouden, voor belediging. Bij de Lidl werden vier jongens staande gehouden, wat betekent dat hun identiteit is vastgelegd.

Adrenalinestoot
Handhaving is gedreven om er het beste van te maken, zo blijkt overduidelijk tijdens het spreekuur. Er wordt niet meer op een uurtje werk meer gekeken. Ook als 's avonds in burger nog een extra rondje wordt gelopen in Daalhof, wordt informatie verzameld. Handhaving en ook de jeugd-boa hebben de jongeren redelijk goed in beeld. "Het kat- en muisspel met de politie geeft de jongeren een adrenalinestoot", zegt de jeugd-boa.

Honkbalknuppel
De bewoners in Daalhof zijn goed op de hoogte, net als de beowners van Malberg dat waren. Ze kunnen vanaf hun flats bijna live volgen wat er gebeurt. "Hier op de hoek woont een meneer die zijn hondje uitlaat. Die is van gif al een paar keer met een honkbalknuppel naar buiten gelopen." Het is een reactie waarvoor Maurice van de Handhaving keer op keer waarschuwt. "Doe het niet! We moeten nu de rust bewaren. Alles wat je ziet, maak er een echte melding van. Maar ga niet zelf op de jongeren af. Niet om u bang te maken, maar in Malberg is iemand met zijn eigen honkbalknuppel in elkaar geslagen."

Portieken
Tijdens het spreekuur gaat het over de mogelijke oplossingen. En dan blijkt dat dat bepaald geen eenvoudig verhaal is. Waar een omwonende zegt dat de keet - waar de jongeren zich verzamelen en voor het weer kunnen schuilen - moet worden afgebroken, is duidelijk dat die aanpak ook averechts kan werken. "Dan verzamelen ze zich ergens anders. Dan komen ze in de portieken van de flats. Ze lopen zo mee naar binnen." En dat laatst is iets wat al gebeurt.

Gesloopt
Maurice laat weten dat hij wel met iemand van 'groen' van de gemeente gaat kijken of al het groen in het park en bij het basketbalveldje niet fors teruggesnoeid kan worden. Zodat er zicht vanaf de straat op de jongeren komt. En het zou goed zijn om ze in het licht te zetten. Een bewoner: "Zie je daar die drie palen? Zo hoog, maar dat maakt niks uit. Alle verlichting wordt meteen gesloopt."

Moeder
Bewoners vragen zich af welke ouders hun kinderen nu van 's avonds tot diep in de nacht over straat laten lopen. Dat is voor velen niet voor te stellen maar duidelijk wordt dat veel van deze jongeren de politie meer zien dan hun eigen moeder. De jeugdige leeftijd baart de omwonenden zorgen. "Waar moet dat toch naar toe? Wij haalden vroeger ook van alles uit, maar dit gaat veel en veel verder."

Bare knuckle
Weer een ander: "Ze spreken nu ook 'bare knuckle fights' af." Hij zegt het zo snel dat de anderen hem moeten vragen wat hij nu precies zei. "Bare knuckle fights. Vechten op afspraak, met blote vuisten", legt hij uit. "Maar dat gebeurde vroeger ook wel eens, dat jongens van de ene wijk afspraken met jongens uit een andere wijk om te vechten."

Buurthuis
Handhaving is gecommitteerd om de overlast zo snel mogelijk terug te dringen. "Maar ik ga u zeker niet beloven dat dit volgende week is opgelost", zegt Maurice. Tijdens het spreekuur wordt duidelijk dat er ook achter de schermen bij gemeente en politie veel overleg is over de vraag hoe dit probleem het beste aan te pakken. De suggestie van de Partij Veilig Maastricht dat er meer in buurthuizen voor de jeugd gedaan moet worden, wordt van de hand gewezen. "Deze jeugd is daarvoor al te ver. En wat doe je dan als het buurthuis sluit? Deze jongeren zijn nog de halve nacht op straat."

Politiecel
Tijdens het spreekuur komen ook de wat hardere 'law and order'-oplossingen naar voren. "Insluiten, oppakken en samen een nacht in de cel. Alle ouders inlichten. De helft doet het dan al in de broek." Maar zo werkt het natuurlijk niet. Een jongere mag natuurlijk gewoon op zijn fatbike door Daalhof rijden. En om jongeren naar het bureau te brengen voor een nachtje in de politiecel, heb je toch een redelijke verdenking nodig dat ze iets gedaan moeten hebben wat strafbaar is.

Averechts
Hoe effectief de aanpak voor Malberg ook is geweest, door het gebied aan te wijzen als veiligheidsrisicogebied en met samenscholingsverboden te werken, voor Daalhof heeft het averechts uitgepakt. Moet heel Maastricht-West als veiligheidsrisicogebied worden aangewezen? Moet er voor half Maastricht een samenscholingsverbod komen? Los van de vraag of dat juridisch niet een paar bruggen over de Maas te ver is, wil je dat als gemeente ook niet. Dat zou de reputatie van de stad heel veel kwaad doen.

Ongelukken
Wat dan? Alleen weken opjagen en dan wegjagen uit Daalhof heeft ook geen zin. Dan spreken de jongeren straks af bij Magisch Maastricht op het Vrijthof, of keren ze terug naar het Lakenweversplein, waar in de zomer ineens overlast ontstond. Dan heb je daar de poppen aan het dansen. Niks doen is ook geen optie. Dan zal vroeg of laat 'iemand' of een groepje 'iemanden' het heft een keer in eigen hand nemen. En dan weet je zeker dat er ongelukken gaan gebeuren.

Auto's
De angst in Daalhof zit er goed in. Opmerkelijk is ook dat meerdere bewoners van de flats hun auto's niet op de grote parkeerplaatsen bij die flats zetten, maar in de aanliggende woonstraten. Ze zijn bang dat hun voertuig in brand wordt gestoken of vernield wordt. "Daarom moet ik 's avonds hier naar mijn eigen flat lopen. En daar wordt je geïntimideerd. Ouderen die niet meer weerbaar zijn durven 's avonds de deur al niet meer uit."

Hoofdpijndossier
De overlast in Daalhof is in Maastricht nu prioriteit nummer één voor de gemeente. Het handhaven van de openbare orde in Maastricht-West ontpopt zich voor burgemeester Wim Hillenaar snel tot een hoofdpijndossier. Voorlopig zullen politie en Handhaving zullen flink hun best blijven doen, af en toe geholpen door de weergoden. "Regen is de beste politieagent", zegt Maurice.