De vervuiler betaalt, tenzij het de gemeente is

Inhoudsopgave

Er zit een weeffout in het (toekomstige) Regionaal Beleidskader Afval en Grondstoffen Maastricht, Meerssen en Valkenburg aan de Geul, in gewone taal de afvalverwerking van de gemeente Maastricht.

Maastricht van Nu (MvN) ontdekte dat afval dat in principe gratis kan worden aangeboden, ineens betaald moet worden zodra de gemeente het ophaalt en samenvoegt met ander afval. Hierdoor wordt gratis afval plotseling aangemerkt als grof huishoudelijk afval, waarvoor de aanbieder moet betalen.

Stel u brengt een tweepersoons matras naar een van de drie milieuparken in Maastricht. Dat is gratis. Dit geldt ook, op vertoon van uw milieupas, voor bijvoorbeeld plastic tuinmeubelen, geïmpregneerd hout, hout dat verontreinigd is door bijvoorbeeld dakleer, hout dat rot is of beschimmeld, hout dat plaatmateriaal of ijzeren delen bevat anders dan schroeven of spijkers, bielzen, tuinschuttingen. Maar als u niet in staat bent het afval zelf naar het milieupark te brengen - bijvoorbeeld door fysieke beperkingen of gebrek aan vervoer - kunt u de gemeente één keer per jaar bellen om het afval gratis te laten ophalen.

Eerste keer geen ophaalkosten
Precies daar, zo toonde Maastricht van Nu tijdens de domeinvergadering van woensdag 18 juni 2025 aan, zit een weeffout in het systeem. Bij ophalen aan huis wordt het afval namelijk als grofvuil aangemerkt. De eerste keer per jaar betaalt u geen ophaalkosten (€29,70 euro). De inwoner/aanbieder betaalt alleen voor de verwerkingskosten van de in het voorbeeld genoemde matras. Bij een volgende grofvuilinzameling worden ook de ophaalkosten in rekening gebracht.

Betalen voor iets wat gratis is
De geconstateerde weeffout is echter dat de – in ons voorbeeld – genoemde matras plotseling niet meer gratis is. De matras die u gescheiden aanbiedt, wordt door de gemeente bij het ophalen samengevoegd met ander - eerder elders in de stad opgehaald - grofvuil. Hierdoor is de matras niet langer gescheiden afval en moet u alsnog betalen. De gemeente voert aan dat het logistiek en financieel niet haalbaar is om het afval bij het ophalen gescheiden te houden. Maar is het eerlijk dat de burger, die het afval gescheiden aanbiedt, toch moet betalen omdat de gemeente het vervolgens samenvoegt?

Motie
De overige aanwezige partijen, GroenLinks, PvdA, SPM, 50PLUS, VOLT, PVM, SAB, D66, werden door deze stelling van Maastricht van Nu overvallen en neigden er naar de stelling van de partij te onderschrijven. Paul van de Kandelaar van coalitiepartij D66 had het over het gelijkheidsbeginsel en mogelijke discriminatie van personen die niet in staat zijn zelf hun afval aan te bieden in de milieuparken. D66 gaf richting Jo Smeets zelfs aan dat ze een eventuele motie van hem graag tegenmoet zagen en deze waarschijnlijk zullen steunen.

Nader overleg
Wethouder Manon Fokke haalde behendig, voor even, de angel uit de discussie. Tijdens de raadsvergadering van 1 juli moet de gemeenteraad wel of niet instemmen met het nu voorliggende raadsvoorstel, al dan niet aangevuld met een eventuele motie van Maastricht van Nu. Voor die tijd wil de wethouder uitzoeken of hier gehandeld wordt in strijd met het gelijkheidsbeginsel en of er eventueel sprake is van discriminatie. Ook nodigde ze Maastricht van Nu uit om voor 1 juli met haar in gesprek te gaan over de mogelijk in te dienen motie.