J'accuse...! Opstand van de ondernemers

Inhoudsopgave

Vier jaar geleden was daar vlak voor kerst ineens het idee voor het oprichten van een ondernemerspartij in Maastricht. Dat was net op tijd om mee te kunnen doen aan de gemeenteraadsverkiezingen voor 2022. Oud VVD-raadslid Simona Maassen trok de politieke kar van de ondernemers. De Maastrichtse ondernemerspartij (MOP) had scherpe doelen.

OPINIE

De partij wilde voor ondernemers "een plek aan tafel" bij het maken van beleid, zo vertelde lijsttrekker Simona Maassen. Ambtenaren van de gemeente gaan namelijk wel het gesprek aan met ondernemers, maar dat kan volgens de partij veel beter. De MOP had vier belangrijke pijlers om het ondernemingsklimaat te verbeteren: cultuur, evenementen, horeca en retail. Waarbij de input rechtstreeks van de ondernemer zelf zou moeten komen.

De MOP kwam uiteindelijk veertig stemmen te kort voor een raadszetel. Had de groep ondernemers een langere voorbereidingstijd gehad, was het ongetwijfeld gelukt een stoeltje in de raadszaal te bemachtigen.

Dat de MOP het niet gehaald heeft, wil niet zeggen dat de klachten van ondernemers er niet meer zijn. Sterker nog: wie goed naar ondernemers luistert, weet dat er heel veel klachten zijn over de trage ambtelijke molens aan de Markt. Over de veel te enge uitleg van veel te veel regeltjes. Eigenlijk over het gebrek aan wat de Engelsen zo mooi zeggen 'common sense'. En daar hebben ondernemers een broertje dood aan.

Die bestaande wrevel onder veel ondernemers blijft veelal onder de radar. Ondernemers passen wel op zich publiekelijk uit te spreken. Want ook de angst regeert: je komt de ambtenaren altijd weer tegen in vele hoedanigheden. Of dat nu gaat over vergunningen, over handhaving, over als je iets wil ondernemen. Ondernemers tellen dan hun knopen en slikken nog maar een keer: ze willen hun bedrijf niet beschadigen door hun gelijk te willen halen.

Sommige ondernemers zijn zo gefrustreerd geraakt, dat ze wel de strijd - en dan ook nog vaak verbeten - zijn aangegaan met de gemeente. Raymond Pans van de Meubelboulevard aan de Cabergerweg spendeert kapitalen aan advocaten om zijn gelijk te halen. Tom Schilderman schuwt de publiciteit niet, sinds de gemeente de bouw van vier appartementen tegenhoudt omdat hij - met toestemming! - een stukje.onzichtbare balk afzaagde. Intratuin klopt telkens - totnogtoe vergeefs - aan om uitbreiding te krijgen van zijn zitruimte in het horecagedeelte. Het stadhuis wil dat niet: vreest dat in dat geval het "goudklompje binnenstad" schade oploopt.

De Nieuwe Ster heeft al vele gevallen belicht van meten met twee maten door de gemeente. Als het bijvoorbeeld gaat om reclameuitingen aan het MECC of het Dinghuis dan wordt makkelijk van de eigen regels afgeweken onder de noemer: maatwerk. Tegenover de balk staat een veelvoud van erfgoed wat allemaal vrij rucksichtslos is afgebroken de afgelopen decennia, omdat de stad nu eenmaal ook vooruit wil en door moet.

Tegen die achtergrond dat ondernemers liever niet openlijk hun beklag doen, is het des te opmerkelijker dat een groep ondernemers uit de binnenstad dat nu wel doet. Alsof de slapende vulkaan tot uitbarsting is gekomen, simpelweg omdat de druk te hoog is opgelopen. De ondernemers nemen het nota bene op voor de uitbreiding van de horeca in Intratuin, die volgens de stad een bedreiging is voor het centrum: leegstand dreigt! Ondernemers die zich openlijk uitspreken tegen het gemeentelijk beleid: dat heeft iets historisch.

Stop eens met beren op de weg zien en help dit mooie familiebedrijf. Wij en zeker Intratuin kunnen op deze manier niet ondernemen.

In de brief waarin de ondernemers de Intratuin te hulp schieten door een beroep te doen op het college en de gemeenteraad, is die cursief geplaatste zin alleszeggend. "Wij ... kunnen op deze manier niet ondernemen."

Een groep ondernemers heeft de brief onder naam getekend. Niks anoniem. Het zijn ondernemers die nu hun hart laten spreken. Het mantra dat Intratuin een bedreiging is voor de binnenstad wordt simpelweg "niet waar' genoemd. De ondernemers voelen mee met de collega-ondernemers Smeets uit Heugem. Ze ervaren net hen ook elke dag dat het ook elke dag knokken is voor je zaak. Hoe chique die zaak of het bedrijf aan de voorkant ook uitziet, aan de achterkant moet het wel kloppen, moet er voldoende omzet zijn om alle kosten te dekken en dan ook nog genoeg over te houden voor de fiscus.

Het "Wij kunnen op die manier niet ondernemer" is de Maastrichtse variant van J'accuse...!"

J'accuse...!' was (bron Wikipedia) een open brief uit 1898 van de Franse schrijver Emile Zola, waarin hij de Franse regering en militaire top beschuldigde van het opzettelijk vervalsen van bewijs om de Joods-Franse officier Alfred Dreyfus valselijk te veroordelen. Deze brief, die in de krant L'Aurore werd gepubliceerd, bracht de beruchte Dreyfus-affaire aan het licht, die grote gevolgen had voor de Franse politiek.

Of de brief van de ondernemers gevolgen heeft voor de Maastrichtse politiek is niet te zeggen. Waarschijnlijk niet. Met één eruptie van onvrede die nu naar buiten komt, verander je de lokale politiek niet. Maar als deze brief het begin is van een publiek debat waarin ondernemers veel minder een blad voor de mond nemen, dan kan dat wel tot andere inzichten leiden. Zoals: het stadhuis moet er zijn voor de burgers en de ondernemers die Maastricht maken en niet andersom. De burgers en de ondernemers brengen het geld op dat in het stadhuis (en ook in Den Haag) verdeeld wordt in de vorm van subsidies, beleid en toeslagen. Het is zeker niet exclusief dankzij het stadhuis dat Maastricht het zo goed doet, zoals in het stadhuis nogal eens gedacht wordt.

Maar de bal ligt ook bij de ondernemers zelf. Neem deel aan de lokale politiek. Sluit je aan bij een partij. Of als je vindt dat die totnogtoe te weinig hebben geleverd, richt alsnog een eigen partij op. En doe dat dan op basis van een gedegen businessplan en een gedegen voorbereiding voor de gemeenteraadsverkiezingen voor 2030. Politiek is net als ondernemen een lange reis met veel vallen en opstaan. Maar je moet wel de eerste stap zetten.