Maastricht Airport alleen nog open dankzij laffe politici

Inhoudsopgave

Maastricht Aachen Airport (MAA) is bedrijfseconomisch gezien al decennia failliet. Het vliegveld zal nooit meer rendabel worden, hoe zeer de directie ook beweert dat het ooit - nu dan toch in 2027 ! - goed gaat komen. Maastricht stopt jaarlijks 200.000 euro belastinggeld in de bodemloze put die vliegveld heet.

Maastricht betaalde sinds 2016 elke jaar die twee ton, maar stopt daar volgend jaar mee. De enige reden dat de patiënt die al lang op de intensive care ligt nog niet is overleden, is het subsidie-infuus van de provincie en de aansluiting op de hart-longmachine. Jaarlijks dekt met name de provincie het miljoenenverlies af.

Recent werd bekend dat prijsvechter Ryanair in oktober stopt. Na maanden van intensief onderhandelen (volgens MAA) bleek Ryanair niet bereid de prijs te betalen die het vliegveld nodig heeft om nog enige marge aan de deal over te houden. De directie schrijft in een reactie op de website van MAA dat de hoge belastingen op vliegtickets in Nederland niet hebben meegeholpen.

Business
En dan komt weer dat eeuwige, en vooral nergens op gebaseerde, vooruitgangsoptimisme in de volgende zin in de reactie: "We zijn ervan overtuigd dat er voor luchtvaartmaatschappijen op MAA interessante mogelijkheden liggen en een goede business is op te bouwen voor zowel de luchtvaartmaatschappij als de luchthaven."

De eerste vraag na deze opmerking is: gelden voor die andere luchtvaartmaatschappijen dan andere belastingen op vliegtickets? Want dat is volgens de directie toch zelf een van de redenen waarom het met Ryan Air niet gelukt is. Nee, natuurlijk niet.

Vakantievlucht
Vliegmaatschappijen willen alleen vanaf Maastricht vliegen als de kostprijs laag genoeg is. MAA trekt uit zichzelf geen enkele passagier, heeft in die zin niets te bieden aan potentiële vliegmaatschappijen. Vakantievierend Limburg is eerder verrast als een vakantievlucht toevallig van Maastricht vertrekt dan dat je zoekt waar je vanaf Maastricht allemaal naar toe kunt vliegen. MAA is op zichzelf geen enkele trekker. Voor tout Limburg is het al lang volstrekt normaal naar Charleroi, Düsseldorf/Keulen of Eindhoven te gaan, om maar een paar vertreklocaties in de buurt te noemen. Dan weet je ook zeker dat je kunt gaan.

Keihard
De reden dat Ryanair kan weglopen heeft alles te maken met powerplay en met de zwakke onderhandelingspositie van MAA. Ryanair kan het zich veroorloven weg te lopen. Het kan dat zelfs gebruiken in de onderhandelingen met andere B-vliegvelden: graag of niet. Ryanair kan zich keihard opstellen: ze vinden in een voor de reizigers nog acceptabel te bereizen straal van een vliegveld altijd wel een ander vliegveld dat ze wel op hun wenken wil bedienen op hún prijsvoorwaarden.

Dat MAA niet mee wil gaan in een te lage prijs, lijkt misschien dapper. Zo van: we zijn niet wanhopig. Dat kan een goede strategie zijn als je nu met drie, vier of vijf andere potentiële klanten in gesprek bent. Dan signaleer je vooral dat je ver wil gaan, maar dat je niet helemaal je broek wil laten zakken. Dan kun je in theorie betere deals binnenhalen.

Het grote probleem is natuurlijk, dat de maatschappijen bepaald niet in de rij staan voor Maastricht. Corendon vliegt nog vanaf Maastricht, maar daarvoor moest eerst wel een extra parkeerterrein worden aangelegd. Klanten van Corendon kunnen gratis parkeren in Maastricht. Kom daar maar eens om bij Schiphol.

Businesscase
Andere maatschappijen die de afgelopen jaren zijn gaan vliegen vanaf Maastricht, vertrekken ook weer even snel. Soms al na enige maanden stoppen ze met het uitvoeren van het vluchtschema. Kennelijk zijn de mogelijkheden toch minder interessant om een goede businesscase op te bouwen dan de directie van MAA denkt.

In het businessplan voor de Limburgse luchthaven wordt vol ingezet op duurzaamheid. Elektrisch vliegen zou de redding voor Maastricht Airport zijn, maar na een paar testvluchtjes in de zomer van vorig jaar bleef het stil. Er zou een evaluatie volgen, maar die is nergens te bespeuren. En dan te bedenken dat volgens plan er in 2030 ruim 69.000 passagiers in een accuvliegtuig zouden moeten stappen en in 2035 zelfs 469.000 om vanaf Beek hun vakantie beginnen.

En je kunt als MAA dan wel stand houden in onderhandelingen met Ryanair, maar je staat toch weer met lege handen. MAA is de speelbal geworden van de opportunistische maatschappijen die kijken of er voor hun wat te halen valt. Dat is het reële verhaal van MAA. Er is in de afgelopen decennia helemaal geen trouwe klantenbasis opgebouwd die in win-win-scenario's wil denken.

Zou MAA beursgenoteerd zijn, dan zou de markt al lang zijn werk hebben gedaan. Dan was het vliegveld al lang gesloten en waarschijnlijk de grond ontwikkeld.

De reden dat dat nog niet gebeurd is, heeft natuurlijk alles te maken met de heersende opvatting in het Gouvernement. Een vliegveld is infrastructuur die nodig is voor de Limburgse economie. MAA zorgt voor werkgelegenheid. En in Maastricht zijn ze bang dat de Tefaf verkast als de tientallen privé-jets niet meer kunnen op MAA.

Nedcar
Al die argumenten zijn inmiddels achterhaald en klinken gezocht. De werkgelegenheid? Zelfs als sluiting enige honderden banen kost, is dat te verwaarlozen. Kijk naar VDL Nedcar, waar ze er met duizenden tegelijk uit moesten na het vertrek van BMW. Het merendeel van iedereen die zijn baan verliest, kan elders aan de slag. Sterker nog, het klinkt hard, het is goed als bedrijven die niet levensvatbaar zijn failliet gaan. Dan komen die arbeidskrachten weer vrij voor andere bedrijven, die daarom zitten te springen. Dan komt er letterlijk ruimte voor andere initiatieven. Waar nu vliegtuigen worden gespoten, spuiten we legervoertuigen of maken we straks drones.

Voor de infrastructuur in Limburg is het vliegveld ook niet noodzakelijk. Er zijn zoveel vliegvelden - ook vracht, - in de buurt, dat de Limburgse economie sluiting van MAA probleemloos weet te verwerken. Ja, in coronatijd werd MAA veel gebruikt om medicijnen snel te kunnen distribueren. Maar zonder MAA waren die medicijnen echt niet over de houdbaarheidsdatum gegaan. Want dan zoeken ondernemers andere oplossingen. En er is nu al zo weinig vracht, dat het infrastructuur-argument nu ook niet telt.

Tefaf? In Zuid-Limburg is het alles voor de Tefaf. Maar als de rijken der aarden in Luik landen - dat we dan voor de gelegenheid Maastricht-Zuid noemen in de communicatie - zijn ze met een mooie limousine ook binnen no time in Maastricht. Dat verschil is minimaal. Als je in New York landt, moet je ook nog even in de taxi zitten voor je op de plek van bestemming bent in de Big Apple zelf.

MAA is een dossier dat de politiek in het gouvernement heeft verlamd, heeft gegijzeld. Van de grote partijen die altijd pal achter MAA staan, durft niemand als eerste te bewegen. Jammer, want zakelijk is het verstandig het onvermijdelijke naar voren te halen in de tijd. Dat geldt des te meer als je al continu verlies maakt op een activiteit.

Belastingbetaler
De kosten van sluiting van MAA kun je wel voor je uit blijven schuiven, maar het enige effect is dat de rekening voor de Limburgse belastingbetaler alleen maar verder oploopt. En aan de andere kant laat je dan een fantastische ontwikkellocatie voor kantoren, bedrijvigheid en duizenden woningen onbenut. Je kunt hier zo de Stad van de Toekomst bouwen.

De prijs van de lafheid van de politici in het Limburgse parlement om niet de juiste analyse te maken, om te blijven geloven in de sprookjes die van de Kruisberg afdalen en om niet het publiek de waarheid te durven vertellen, zorgt ervoor dat we blijven aanmodderen. En dat doen we dan ook nog eens met grote regelmaat achter gesloten deuren. Want anders komen bijvoorbeeld concurrentie-gevoelige zaken naar buiten. Ja, ja.

Limburg verdient beter. Veel beter.