Inhoudsopgave
Maastricht moet niet het "Venetië van Nederland” worden. De stad moet toeristen juist laten meewerken aan een leefbare en duurzame stad. Dat is de kern van een motie die Volt-fractievoorzitter Jules Ortjens dinsdagavond in de Maastrichtse gemeenteraad heeft ingediend, geïnspireerd op het zogeheten CopenPay-project in Kopenhagen. De raad nam die motie aan.
Ortjens waarschuwt dat Maastricht dreigt te bezwijken onder de groeiende toeristenstroom en trekt daarbij de vergelijking met Venetië, dat wereldwijd symbool staat voor overtoerisme. Hij wijst erop dat Maastricht nu al rond de vijf miljoen bezoekers per jaar trekt en dat dit volgens hem “meer dan genoeg” is voor een relatief kleine stad. De Volt-voorman zegt voorafgaand aan de motie ook telefonisch contact te hebben gehad met partijgenoten in Italië, juist vanwege hun ervaringen met de keerzijden van massatoerisme.
Toeristen aan het werk voor duurzaamheid
In de motie “Zet toeristen aan het werk, zoals in Kopenhagen!” vraagt Volt het college te onderzoeken hoe Maastricht toeristen actief kan laten bijdragen aan duurzaamheid en leefbaarheid. Het Deense voorbeeld CopenPay beloont bezoekers die kiezen voor duurzame opties zoals fietsen in plaats van de auto, gebruik van openbaar vervoer, plantaardige maaltijden, langer verblijf en het helpen schoonhouden van de stad, in ruil voor voordelen bij attracties en horeca. Ortjens wil dat ook Maastricht een dergelijk systeem ontwikkelt, zodat inwoners direct profiteren van de komst van toeristen en de druk op de openbare ruimte afneemt.
Europees geld
Volgens de motie biedt een Maastrichtse variant van CopenPay kansen om tegelijk de klimaatdoelen te halen, de leefbaarheid te verbeteren en het imago van lokale horeca en culturele instellingen te versterken. In Kopenhagen doen inmiddels meer dan negentig attracties en horeca-initiatieven vrijwillig mee, omdat deelname hun merk versterkt en extra klanten oplevert zonder directe financiële compensatie. Ortjens vraagt het college nadrukkelijk om samen te werken met ondernemers, cultuurinstellingen en de horeca, en om Europese fondsen – zoals de Transition Pathway for Tourism – te verkennen om een pilot mogelijk te maken, waarvan de resultaten uiterlijk in het tweede kwartaal van 2026 aan de raad worden teruggekoppeld. De motie werd met 19 stemmen voor en 15 tegen aangenomen.
Kerstshow
Naast zijn pleidooi voor duurzaam toerisme uit Ortjens stevige kritiek op het gemeentebestuur. Hij veroordeelt het besluit van de wethouder om 100.000 euro aan publiek geld toe te zeggen aan KRO-NCRV en Toneelgroep Maastricht voor opnamen van “Kerststal in Nederland” op het Onze Lieve Vrouweplein, kort voor Kerstmis. Volgens Ortjens kan het evenement tot 15.000 toeschouwers trekken, wat neerkomt op nog meer bezoekers in een decembermaand waarin de stad volgens hem juist niet zit te wachten op extra toeristen.
Leefbare stad als grens
Met de motie zet Volt het debat over de balans tussen economische belangen en leefbaarheid in Maastricht verder op scherp. Ortjens benadrukt dat het niet gaat om een anti-toerismehouding, maar om duidelijke grenzen en om de vraag hoe bezoekers kunnen bijdragen aan de stad in plaats van haar te belasten. Hij wil dat Maastricht tijdig ingrijpt, zodat de historische binnenstad aantrekkelijk blijft voor bewoners en niet verwordt tot een openluchtdecor voor steeds meer bezoekers.
Peter Eberson
