Meer vrijheid en minder papierwerk bij nieuwe fractievergoeding

Inhoudsopgave

Maastricht kiest met de nieuwe Verordening Fractieondersteuning voor minder regels, meer bestedingsvrijheid en een eenvoudiger verantwoording. De fracties krijgen meer ruimte, de controle wordt doelgerichter en de administratie minder belastend. Een stap vooruit voor de lokale democratie.

Tijdens de domeinvergadering Algemene Zaken van de gemeenteraad Maastricht werd een nieuwe verordening fractieondersteuning besproken. Deze vernieuwde verordening is opgesteld namens de commissie Begroting en Verantwoording (B&V). Een vergelijking tussen de oude en de nieuwe situatie laat zien dat de gemeenteraad kiest voor meer vertrouwen, minder administratieve lasten en een grotere bestedingsvrijheid voor de fracties.

Minder regels, meer ruimte
Nol Beckers (CDA), raadslid en lid van de commissie B&V, lichtte tijdens de Domeinvergadering Algemene Zaken toe wat er wezenlijk verandert. Waar de oude verordening uit 2021 nog een uitgebreide lijst bevatte van uitgaven die wel en niet uit het fractiebudget mochten worden betaald, kiest de nieuwe verordening voor een eenvoudiger aanpak. In plaats van een gedetailleerde bijlage met toegestane en verboden bestedingen, is er nu alleen nog een korte lijst van uitgaven die expliciet zijn uitgesloten. Denk aan betalingen aan politieke partijen, giften, beleggingen, leningen en uitgaven voor verkiezingsactiviteiten. Alles wat niet op deze lijst staat, is in principe toegestaan, zolang het de volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende rol van de fractie versterkt. Deze verandering geeft fracties meer vrijheid om hun budget naar eigen inzicht te besteden.

Van baten en lasten naar kasstelsel
De nieuwe verordening stapt over op het kasstelsel. Voortaan telt alleen het moment waarop de uitgave daadwerkelijk is betaald. Dat maakt het opstellen van de jaarrekening een stuk eenvoudiger voor de fracties, maar ook voor de accountant die de controle uitvoert. In de oude situatie werden uitgaven verantwoord volgens het baten- en lastenstelsel. De uitgaven werden geboekt in het jaar waarop ze betrekking hadden, ongeacht wanneer ze daadwerkelijk betaald werden. Dat was vaak voer voor discussies.

Eenvoudiger en doelgerichter
In de nieuwe situatie geldt de uitgebreide verantwoordingsplicht alleen nog voor uitgaven van vijfhonderd euro of meer. Voor kleinere bedragen volstaat de administratie, tenzij de accountant om aanvullende stukken vraagt. Daarmee wordt de administratie voor fracties minder tijdrovend en kan de controle doelgerichter plaatsvinden. Nol Beckers voegt daar wel aan toe dat mocht er een controle plaatsvinden, het niet de bedoeling is dat alles wordt aangeleverd in een schoenendoos vol bonnetjes. Een en ander moet wel goed gedocumenteerd aangeleverd worden.

Bedragen geactualiseerd en geïndexeerd
De vaste en variabele bedragen voor fractieondersteuning zijn in de nieuwe verordening, die met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2024 van kracht is, geïndexeerd naar het prijspeil van 2025, te weten 6.276,39 euro per fractie en 2.991,37 euro per raadszetel per jaar. De jaarlijkse indexering blijft.

Griffie
Waar in de oude verordening onduidelijkheden over de regels nog aan de raad werden voorgelegd, mogen fracties nu uitgaan van de juistheid van antwoorden van de griffie. Als er toch onduidelijkheden blijven bestaan, buigen drie door de commissie Begroting en Verantwoording aangewezen leden zich over de kwestie. Hun oordeel wordt gedeeld met de commissie en de raad, wat zorgt voor snellere en duidelijkere besluitvorming

Lagere kosten
De wijzigingen zijn in overleg met de accountant en de commissie B&V tot stand gekomen. De nieuwe regels moeten ook leiden tot minder administratieve lasten, lagere kosten voor controle en meer ruimte voor fracties om hun werk als volksvertegenwoordiger naar eigen inzicht in te vullen. Kortom minder micromanagement, meer vertrouwen in de fracties, en een scherpere focus op het voorkomen van echte misstanden.

Grote steun
Alle fracties, met uitzondering van de PvdA, gaven tijdens de domeinvergadering aan akkoord te gaan met de nieuwe regels. De PvdA gaf bij monde van raadslid Jean Pellaers aan wellicht ook voor de nieuwe regels te stemmen, maar wil het eerst nog even in de fractie bespreken.