Inhoudsopgave
De maakindustrie vertrekt in steeds sneller tempo uit Maastricht en laat daarmee grote ontwikkelingslocaties achter. Na het echec met het mislopen van het Trega/Zinkwit-terrein, was de gemeente er wel als de kippen bij om de gesloten Mondi-fabfiek voor zes miljoen euro over te nemen. Nu komt het terrein van de Glasfabriek vrij: ook een enorm perceel dicht bij de binnenstad.
De gemeente heeft de raad deze week onder oplegging van geheimhouding ingelicht over een stedelijke ontwikkeling. Zou het te maken kunnen hebben met de aankoop van de Glasfabriek? Ook Mondi werd onder oplegging van geheimhouding aan de gemeenteraad gekocht. Het zou mooi zijn als de Glasfabriek wordt gekocht, dan houdt Maastricht de regie over de ontwikkeling daar. Maar nu al een deal hebben is waarschijnlijk te snel: de Glasfabriek heeft woensdag pas zijn medewerkers ingelicht.
Maastricht zou er goed aan doen om snel met het hoofdkantoor in Illinois te bellen. De stad heeft een mega-woonopgave en kijkt daarvoor al naar de spoorzone. Daar zouden tot 8000 woningen gebouwd moeten worden. Het terrein van de Glasfabriek geeft wat dat betreft mogelijkheden. De gemeente moet in elk geval sneller zijn dan types als Rien Leeyen, die de gemeente diep in de buidel liet tasten voor het TregaZinkwit-terrein. Er daarbij niet voor schuwend de gemeenteraad het mes op de keel te zetten met een harde deadline.
Warmtenet
Het sluiten van de Glasfabriek kan ook nog invloed hebben op de aanleg van een warmtenet in het nieuwe Limmel aan de Maas. O-I Glasfabriek reorganiseerde een jaar geleden al fors en doet nu de deur helemaal dicht. Ook Mosa, dat hofleverancier moet worden van hete restwarmte aan dat warmtenet, reorganiseerde in het recente verleden al stevig. Dat is bepaald geen garantie dat de Mosa het op de langere duur gaat redden. Nederland is een slecht want duur land voor bedrijven die veel energie nodig hebben.
De gemeenteraad heeft wel ingestemd met de aanleg van een warmtenet, voor circa 27 miljoen met een bandbreedte van 50%, maar de definitieve beslissing daarover is aan de raad als de businesscase op tafel komt. Die businesscase zal er op zijn zachts gezegd niet beter van worden in een scenario waarbij Mosa de ovens gesloten heeft. Een warmtenet is dan niet onmogelijk, zelfs de Maas is nog te gebruiken. Maar het zal duidelijk zijn dat de warmteverschil van de Maas met de benodigde temperatuur in de woningen aanzienlijk lager is dan de warmte uit de schoorstenen van de Mosa.
Het scenario dat de Mosa geen oneindige bron voor restwarmte is in het nieuwe Limmel, is door diverse raadsleden te berde gebracht. Maar onder de druk om zo snel mogelijk de aanbesteding voor de woningbouw in de markt te zetten, is het protest vloeibaar geworden.
Sappi
De Suid-Afrikaanse Papier- en Pulp Industrie, Sappi, voorheen de KNP, is een andere gigant die in Maastricht nog heel dicht tegen de binnenstad aanzit. Sappi heeft de grote plant in Lanaken gesloten, 600 medewerkers verloren er hun baan. Maastricht bleef bij die herstructurering open. Daar werken nog 450 mensen. Dat geeft voor de korte termijn vertrouwen, zeker nu verder wordt geïnvesteerd in verduurzaming.
Maar zoals dat gaat bij wereldspelers, ze schuiven met fabrieken zoals je met huisjes en hotels schuift bij Monopolie. Energieprijzen zijn van groot belang bij papierfabfrieken. En net als bij O-I-glasfabrieken kan ook veranderd consumentengedrag leiden tot grote verschuivingen. Papier uit Maastricht is net als glas uit Maastricht op de eerste plaats een luxe verpakkingsmateriaal. Dan hebben we het nog niet over de milieu-eisen in ons land en misschien nog wel het allerergste: de onzekerheid in dit land als het aankomt op een betrouwbare overheid.
Voor de bedrijven die fabrieken sluiten in Maastricht ligt er altijd nog een dikke boekwinst in het vooruitzicht: de verkoop van de percelen waar die fabrieken op staan. Dat is aantrekkelijk: met die boekwinst kun je de kosten van herstructurering opvangen en zeer waarschijnlijk de resultaten eenmalig de hoogte in jagen.


