Inhoudsopgave
De restauratie van de Waalse kerk is een prachtig project in de stad. De rijke Maastrichtse kerkgeschiedenis, cultuur en gemeenschapszin komen samen. De Nieuwe Ster heeft er - terecht - al veel aandacht aan besteed. De toon van de oproep die de Waalse kerk nu in een brief aan de gemeenteraad kiest is echter bijzonder storend.
OPINIE
De initiatiefnemers lijken met hun brief niet zozeer om steun te vragen, maar die vooral af te willen dwingen. Als er geen geld van de gemeenteraad komt, dan legt de Waalse kerk de schuld voor het mislukken van de restauratie volledig in het stadhuis. Dat is totaal ongepast.
De Waalse kerk: "U bent de stem van alle Maastrichtenaren. U bepaalt welke stad wij willen zijn: een stad die maatschappelijke initiatieven van burgers omarmt en helpt wanneer het écht nodig is, of een stad die toekijkt hoe een uniek project strandt op een onvoorziene, maar met enige steun overkombare hindernis." Daarmee is een vergelijk met omstanders die toekijken hoe iemand verdrinkt als niemand ingrijpt niet ver weg.
“U bepaalt welke stad wij willen zijn”, schrijven ze, gevolgd door een rijtje morele keuzes die iedere tegenstem meteen wegzet als kil en onverschillig. Alsof een raadslid dat nee zegt tegen een gift van 1,4 miljoen belastinggeld automatisch nee zegt tegen cultuur, gemeenschap en erfgoed. Dat is geen oproep, dat grenst aan morele chantage. Als je geen geld geeft, ben je een cultuurbarbaar.
Het is nog goed in te voelen dat de initiatiefnemers wanhopig zijn. De restauratie loopt al tien jaar en heeft al enkele miljoenen gekost. Nu een extra kostenpost van 1,4 miljoen euro alles stil dreigt te leggen, is dat zuur. Maar dat risico hoort nu eenmaal bij een project van deze omvang. Je kunt niet eerst met trots stellen dat het “bijna zonder gemeenschapsgeld” is gerealiseerd, om vervolgens met de pet rond te gaan als het financieel tegenvalt, en dan de gemeente verantwoordelijk houden voor het mogelijke falen.
De gemeenteraad is er niet voor financiële reddingsacties als een project in de problemen komt. De raad is er om zorgvuldig met gemeenschapsgeld om te gaan. Dat betekent: steun geven waar dat echt nodig is, maar ook grenzen stellen wanneer initiatiefnemers zelf de risico’s hebben genomen.
Het is bovendien niet de gemeente die deze situatie heeft veroorzaakt, maar de wettelijke verplichting tot conservering van archeologische vondsten. Dat is iets waar iedereen die zo een monument gaat restaureren rekening mee zou moeten houden.
Een goed project verdient steun op inhoud, niet op schuldgevoel. Wie draagvlak wil behouden, doet er beter aan transparant te zijn over risico’s en keuzes, in plaats van emoties in te zetten als drukmiddel. De gemeenteraad moet een eerlijk debat kunnen houden over de vraag of ze de Waalse kerk wil steunen. Zonder ultimatums.
En ja, dan is 1,4 miljoen euro voor de gemeente een bedrag dat ze heus wel kan ophoesten. De restauratie van de het rondeel de Vief Köp en een stuk walmuur kostte alleen al 10,4 miljoen euro. Maastricht koestert zijn gebouwde verleden. Uit plichtsbesef, niet uit een aangepraat schuldgevoel.

