Doorgaan naar artikel

De Joodse en Brabantse wortels van Beppie Kraft

Een antieke kaart van Noord-Brabant. Behalve Maastrichtse voorouders heeft Beppie Kraft ook voorouders uit Noord-Brabant. Beeld: Public Domain, Wikimedia Commons

Inhoudsopgave

Donderdagavond was Jet van Aalst één van mijn gasten in het Historisch Café Maastricht. Jet is voorzitter van Vereniging Literaire Activiteiten Maastricht (VLAM) en nam de bezoekers mee door het bijzondere leven van de Maastrichtse dichter Pierre Kemp. In 1958 werd aan Kemp de P.C. Hooft-prijs toegekend voor zijn gehele oeuvre. Deze literatuurprijs werd tot 1984 nog toegekend door de staat. Uniek is dat Pierre Kemp tot nu toe de enige Limburger is aan wie deze prijs is toegekend.

Tijdens het verhaal van Jet kwam ter sprake dat Pierre Kemp een bijzondere liefde vertoonde voor het schilderij Het Joodse Bruidje van de wereldberoemde schilder Rembrandt van Rijn. Hij schreef er zelfs een gedicht over: Het Rood van het Joodse bruidje. Toen Jet over dit schilderij praatte, verwees ze ook naar mijn verhaal dat twee weken geleden door De Nieuwe Ster werd gepubliceerd: Een Joods bruidje in Maastricht. Dat verhaal over het Joodse bruidje heeft heel wat teweeggebracht. 

De dichter Pierre Kemp. Beeld: Public Domain, Wikimedia Commons

Beppie Kraft
Meerdere lezers van De Nieuwe Ster stuurden mij na het lezen van het verhaal over de Joodse Magdalena Marchand een bericht. Sommige lezers wisten zelf al dat ze een nakomeling van Magdalena waren. Andere lezers waren nieuwsgierig of zij wellicht ook Joodse wortels hebben. Wie mij ook een enthousiast bericht stuurde, was Beppie Kraft. De moederlijke oma van Beppie, naar wie zij vernoemd is, heette namelijk Barbara Ritchi. Barbara trouwde op 11 september 1918 in Maastricht met Servatius Westenberg, de opa van Beppie. Uiteraard was ook Beppie nieuwsgierig of zij via haar oma Barbara wellicht afstamde van de Joodse Magdalena Marchand. Magdalena was immers getrouwd met Laurens Ritchi. 

Een geboorte in de Koestraat
Toen Barbara Ritchi op 13 juni 1896 ter wereld kwam, woonden haar ouders, de aardewerker Laurentius Ritchi en zijn echtgenote Maria Wijnandts, op huisnummer 9 in de Koestraat. Barbara was het zevende kind waar moeder Maria Wijnandts het leven aan schonk. Het tweede kind, dochter Elisabeth, was al overleden toen Barbara werd geboren. Deze Elisabeth had ruim anderhalf jaar na haar geboorte voor eeuwig haar ogen gesloten. Na Barbara zou Maria Wijnandts nog van drie kinderen bevallen. Het laatste kind zou op 10 juni 1904 worden geboren. Het gezin woonde toen inmiddels in de Sint Antoniusstraat, de huidige Sint Teunisstraat. 

De voordeur van het huis Koestraat 9. In dit huis kwam Barbara Ritchi, de oma van Beppie Kraft op 13 juni 1896 ter wereld. De foto werd in 1916 gemaakt. Beeld: beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, documentnummer 2834

De Joodse afstamming
Laurentius Ritchi, de overgrootvader van Beppie Kraft, zag op 11 juni 1859 het levenslicht als zoon van Joannes Michael Ritchi en Anna Elisabeth Raemaekers. Zijn ouders, die in de Gubbelstraat woonden op dat moment, waren pas vier maanden eerder met elkaar getrouwd. Vader Ritchi was werkzaam in een van de porseleinfabrieken in Maastricht. Als eerste zoon in het gezin werd Laurentius vernoemd naar zijn vaderlijke grootvader, Laurens Ritchi. En daarmee zijn we beland bij de Joodse afstamming van Beppie Kraft. Laurens Ritchi was namelijk gehuwd met de Joodse Magdalena Marchand. Magdalena is daarmee dus een overgrootmoeder van Barbara Ritchi, de oma van Beppie Kraft.

De Gubbelstraat, zoals die er in 1960 uitzag. In deze straat werd Laurentius Ritchi, de overgrootvader van Beppie Kraft, in 1859 geboren. Beeld: beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, documentnummer 59.418

De Brabantse voorouders van Beppie Kraft
Toen ik verder dook in de geschiedenis van de voorouders van Beppie kwam ik tot leuke ontdekkingen. Zo was Maria Angelica Kroll een overgrootmoeder van Beppie. Zij trouwde op 10 december 1890 in Maastricht met Hermanus Westenberg. Zij zouden de ouders worden van Servatius Westenberg, de opa van Beppie. Die opa van Beppie werd op 18 juni 1894 geboren op het adres Grote Looiersstraat 12. Maria Angelica Kroll werd zelf niet in Maastricht geboren. Zij kwam op 9 september 1864 ter wereld in ’s-Hertogenbosch als dochter van de kleermaker Wilhelmus Hubertus Kroll en Maria van Diest. Het echtpaar Kroll-Van Diest was op 26 oktober 1861 in ’s-Hertogenbosch met elkaar getrouwd. Op 20 januari 1870 werd het gezin vanuit ’s-Hertogenbosch ingeschreven in het Maastrichtse bevolkingsregister, namelijk op de Brusselsestraat. Bijzonder verrassend is deze verhuizing niet te noemen, want vader Wilhelmus Hubertus Kroll was een geboren Maastrichtenaar. Op 9 augustus 1823 was hij in Maastricht geboren. Zijn vader Jan Hendrik Kroll was ook een geboren Maastrichtenaar. Op 9 juni 1814, een maand nadat Maastricht was bevrijd van de Fransen, trouwde hij in Maastricht met de in Bilzen geboren Maria Anna Schraets.

Maria van Diest, de moeder van Maria Angelica Kroll, was evenals haar dochter in ’s-Hertogenbosch geboren. Op 18 maart 1824 had zij daar het levenslicht gezien als dochter van Meindert van Diest en Paulina van den Heuvel. Beppie Kraft heeft dus ook Brabantse wortels. Over haar voorouders valt nog heel wat te ontdekken. Wie weet wat ik nog allemaal ga ontdekken…

Een fragment van de kopie van de Franse maquette van Maastricht. Op dit fragment is de Brusselsestraat te zien. Nadat het gezin Kroll-Van Diest in 1870 naar Maastricht verhuisde, ging het gezin woonde in de Brusselsestraat. Beeld: Public Domain, Wikimedia Commons

Laatste Nieuws

Ons nieuws is en blijft altijd gratis als je je inschrijft voor de gratis nieuwsbrief

Er is iets misgegaan. Probeer het later opnieuw

Bedankt voor uw aanmelding. Controleer uw e-mail om de inschrijving af te ronden