Inhoudsopgave
De jaarlijkse dodenherdenking op 4 mei blijft Maastricht verdelen. Letterlijk. Er is een herdenking op het Herdenkingsplein, terwijl er tegelijkertijd een herdenking is op het Koningsplein. Op het Herdenkingsplein spreekt de gouverneur en de burgemeester, op het Koningsplein spreekt wethouder Manon Fokke. Op beide pleinen is er om 20.00 uur twee minuten stilte.
OPINIE
Maastricht lijkt als stad niet meer in staat om te komen tot één gezamenlijke herdenking op het Koningsplein, waar de herdenking altijd heeft plaatsgevonden bij het Limburgs bevrijdingsmonument. Altijd? Nee, toen de A2-tunnel gebouwd werd, werd tijdelijk (!) uitgeweken naar het Herdenkingsplein. En toen de tunnel klaar was, werd woordbreuk gepleegd: het Comité Dodenherdenking Maastricht bleef op het Herdenkingsplein. Deze stichting besloot in 2018 om vast te houden aan herdenken op het Herdenkingsplein omdat er voorafgaand een dienst is in de Servaasbasiliek op loopstand van het plein.
Het Comité Dodenherdenking Maastricht Oost organiseert nu jaarlijks de traditionele herdenking op het Koningsplein. Uit een poll die De Nieuwe Ster vorig jaar onder haar lezers hield, bleek dat een overgrote meerderheid van de Maastrichtse bevolking vindt dat de herdenking terug moet naar één herdenking op het Koningsplein.
In de gemeenteraad is de dubbele herdenking al vaker onderwerp van discussie geweest en zijn er in het verleden ook moties ingediend om een terugkeer naar het Koningsplein mogelijk te maken als enige plek. Voorstanders van die plek vinden dat de belofte dat de bijeenkomst op het Herdenkingsplein tijdelijk zou zijn moet worden nagekomen. In 2021 vroeg de Partij Veilig Maastricht opnieuw aandacht voor de herdenking.
Toenmalig burgemeester Penn-te Strake liet weten dat de gemeente geen partij is, omdat het Comité Dodenherdenking Maastricht de bijeenkomst op het Herdenkingsplein organiseert.
Waar 4 en 5 mei juist de meest verbindende elementen in onze samenleving horen te zijn, leiden ze in Maastricht tot een verdeelde stad. Juist door iedereen samen te brengen op één centrale plek, wordt de saamhorigheid versterkt. Een gezamenlijke herdenking bevordert het gevoel van gezamenlijk respect, van gezamenlijke reflectie op wat nooit meer mag gebeuren. Dat is wat die twee minuten stilte vaak met je doen. Je bent je er heel bewust van dat je samen bent. Herdenken op twee pleinen gaat precies tegen dat gevoel in. Dat zorgt juist ook symbolisch voor een verdeelde stad. Precies tegen de geest van 4 en 5 mei in. Precies ook tegen de Mestreechter Geis in.
De gebroken belofte om terug te keren naar het Koningsplein zal altijd blijven kleven aan de herdenking daar. Er is gebroken met een langjarige traditie, die zijn kracht juist ook ontleent aan die historische continuïteit. Juist op 4 mei zoeken de bestuurders naar de juiste woorden, naar de juiste toon. Maar die worden uitgesproken op de verkeerde plek. Ook die doet er namelijk toe.
Jammer dat in Maastricht niemand meer het morele gezag en ook de verbindende kracht lijkt te hebben om de stad volgend jaar weer echt samen te brengen bij de herdenking van 4 mei.
