Inhoudsopgave
Heeft de privé-persoon Jeroen Hoenderkamp de oproep tot protest vanavond tegen de "genocide" in Gaza gedeeld op Facebook? Of is het de wethouder Jeroen Hoenderkamp? Of doet Hoenderkamp dit al als wethouderskandidaat van de lokale GroenLinks-fractie?
OPINIE
Hoenderkamp zegt er zelf dit over: "Mijn delen van (en deelname aan) de Palestina-demonstratie doe ik niet namens het college, maar uit mijn eigen naam. Het betreft geen lokale aangelegenheid en college noch raad hebben een standpunt geformuleerd. Binnen het college voel ik de ruimte om dit te doen. Ook onze burgemeester heeft eerder zijn steun uitgesproken voor burgemeester Halsema. Voor mij persoonlijk geldt dat de ontwikkelingen in Gaza mij zeer raken en dat het volgens mijn eigen morele kompas nodig is om niet langer te zwijgen."
Oproepen om te demonstreren tegen de "genocide" in Gaza is in elk geval geen collegestandpunt. Internationaal gezien zeggen juristen overigens dat nog niet onafhankelijk is vastgesteld of er wel sprake is van "genocide".
Een wethouder heeft natuurlijk recht op zijn privé-mening, maar bij het uiten daarvan is hij toch ook altijd een publieke figuur. Hij is immers ook 24/7 wethouder. Zijn 'privé-uitspraken' kunnen daarom door het publiek snel worden opgevat als standpunt van het gemeentebestuur. En dat is precies de reden dat Hoenderkamps actie schuurt. De vraag is gerechtvaardigd of hij zich niet beter kan onthouden van het ondersteunen van actievoerders.
Juist in een internationale kwestie die zo gevoelig ligt, zal Hoenderkamps opstelling vragen oproepen over de neutraliteit van het bestuursorgaan dat college van burgemeester en wethouders is. De vraag is in hoeverre de scheiding tussen een privé-opvatting en een wethoudersstandpunt/college-opvatting geloofwaardig is. Voor het publiek en ook voor de raadsleden is een wethouder immers vooral een vertegenwoordiger van het stadsbestuur.
De burgemeester is zelf overigens een stuk behoedzamer als het gaat om kleur bekennen in het Israëlisch-Palestijns conflict. Hij wilde vorig jaar bijvoorbeeld niet dat de Israëlische vlag aan het stadhuis werd gehangen om precies na één jaar de slachtoffers van de slachtpartij op 7 oktober te herdenken. Andere steden waaronder Amsterdam deden dat wel nog. Hillenaar wil neutraal blijven.
De kwestie waar de grens tussen privé en publiek ligt is natuurlijk al vaak aan de orde gekomen. Als een wethouder in privé naar een feestje gaat, dronken achter het stuur stapt en vervolgens een aantal auto's beschadigt, is zijn politieke positie meestal onhoudbaar. Het gezag is weg, de geloofwaardigheid is weg. Hoe kun je anderen vragen zich aan de regels te houden als je dat zelf niet doet?
Nu overtreedt Hoenderkamp de wet natuurlijk niet. Maar waar het om gaat is dat je ook altijd wethouder bent. Iemand die een 'normale' baan heeft en gepakt wordt voor dronken rijden, zal niet meteen zijn baan verliezen. Een wethouder heeft in veel gevallen een hoger afbreukrisico.
De verkiezingen voor de gemeenteraad komen eraan. Hoenderkamp maakt in elk geval duidelijk dat hij vol voor de ideologie van GroenLinks gaat. Dat is duidelijk. Maar zolang hij nog wethouder is, schuurt dat wel.


