Inhoudsopgave
Een kogel door de keel maakte op 25 juni 1673 een eind aan het leven van de beroemde Franse musketier d’Artagnan toen deze gelouterde vechtersbaas Maastricht wilde innemen voor de Franse zonnekoning Lodewijk XIV. Waar deze Franse held begraven ligt, is nog altijd een groot raadsel. Of toch niet?
Amateurhistoricus en archeoloog Crit Deuss zegt te weten waar d’Artagnan begraven ligt. ,,Ze zoeken al eeuwen op de verkeerde plaats. D’Artagnan ligt niet onder in de kerk van Wolder.” Waar de Franse nationale held dan wel ligt begraven, heeft de 81-jarige Deuss onlangs ontdekt in een oud, met prachtige illustraties versierd, boek uit 1676, dat hij jaren geleden heeft gekocht op de antiekmarkt van Tongeren.
Lichtenburgh
"D’Artagnan sneuvelde op 25 juni 1673 toen hij het bolwerk de ‘Halve Maan’ voor de Franse koning Lodewijk XIV wilde innemen Samen met nog zo’n 300 Fransen, onder wie zijn metgezel ridder ingenieur Poull en de Engelse edelman Jones,” zegt Deuss. "Nadat hij gesneuveld was, is de beroemde musketier met andere gesneuvelde edelen in Franse krijgsdienst overgebracht naar het klooster van de Recoletten op de Lichtenburgh. Hij ligt dus niet onderin de kerk van Wolder begraven, zoals veel historici menen. Hij zou daar begraven liggen omdat bij Wolder het leger en hofhouding van Lodewijk XIV was ondergebracht en Lodewijk in de kerk van Wolder altijd naar de mis ging. Maar dat is niet juist. Ze zoeken op de verkeerde plek.”
Sint Pietersberg
Volgens de 81-jarige Grevenbichtenaar moet niet in Wolder gespeurd worden naar d’Artagnan maar bij de restanten van het oude Recoletten klooster, dat op de Sint Pietersberg lag. Deuss verwijst naar de beschrijving van de keiharde strijd om Maastricht in de zomer van 1673 in zijn belangrijke bron, het tweede deel van ‘Ontroerde Nederlandt door de wapenen des Konings van Vrankrijk, een waarachtig verhaal; van den Fransen, Engelsen, Keulsen en Munstersen tegen de Vereenghde Nederlanden’. ,"Kijk hier op pagina 480, daar staat in ‘de Beschrijving van ’t Belegh en Veroveren der sterken stadt Mastricht door den koning van Vrankrijk op 25juni 1673’:’ Msr. d’Artagnan is daar ( bij de Halve Maan, red.) doodt gebleven.”
Vervolgens meldt de schrijver van het boek, Tobias van Domselaar dat ridder Poull en de Engelsman Jones begraven zijn bij het klooster van de Franse orde van de ‘Recoletten op de ‘Lichtenburgh’.
Franse orde
Omdat d’Artagnan ook een edelman was en samen met ridder Poull en de Engelse edelman Jones sneuvelde, meent Deus dat ook d’Artagnan bij het Recoletten klooster ligt begraven. ,"Daar moeten ze dus gaan graven. D’Artagnan en andere gesneuvelde edelen in dienst van Lodewijk XIV werden niet naar Wolder gebracht maar naar de Sint Pietersberg omdat dit dichter bij de plaats lag waar ze gesneuveld waren. Het was toen hartje zomer en lijken moesten daarom vlug begraven worden om snelle ontbinding tegen te gaan. Bovendien waren de Recoletten een Franse orde, dus men kon daar terecht om de gesneuvelden te begraven en gewonden te laten verzorgen. Wolder lag te ver weg,” legt Deuss uit.
Wolder
Camille Oostwegel sr., chef van het Nederlands Escadron van de Musketiers reageert zeer verrast op de ontdekking van Deuss. ,,Dit is volslagen nieuw voor me. Dit kan een totaal nieuw spoor zijn op weg naar de begraafplaats van ‘d’Artagnan. Tot nut toe is men ervan uitgegaan dat d’Artagnan onder in de kerk van Wolder ligt begraven.”
Panthéon
Camille Oostwegel is als initiator van het standbeeld van d’Artagnan in het Maastrichtse stadspark en als oud-consul van Frankrijk in Nederland al jaren nauw betrokken bij de zoektocht naar de begraafplaats van een van Frankrijks meest legendarische helden, Charles Batz de Castelmore, graaf van Artagnan, ‘eerste musketier in het leger van Lodewijk XIV’. ,"Als d’Artagnan inderdaad begraven ligt op de Sint Pietersberg dan staat meteen president Macron van Frankrijk hier op de stoep om d’Artagnan op te eisen en hem mee te nemen, rechtstreeks naar het Panthéon in Parijs, waar alle beroemde Fransen liggen”, aldus Oostwegel.
Recoletten
Het klooster van de Recoletten oftewel de Observanten bevond zich op de Sint Pietersberg. Die werd door de auteur uit 1676 de ‘Lichtenburgh genoemd’, naar de hoeve de Lichtenberg, die op een steenworp afstand ligt van het klooster. De Recoletten waren een Franciscaner kloosterorde. Zij waren in 1638 de stad uitgezet nadat een van de Recoletten, pater Vinck verraad had gepleegd om de Spanjaarden tijdens de tachtigjarige oorlog te helpen Maastricht in te nemen.
Pater Vinck moest zijn verraad bekopen met een onthoofding. De Recoletten werden de stad uitgezet en namen hun intrek in het in 1578 verwoeste Recoletten klooster op de Sint Pietersberg, die dus door de schrijver van de dood van d’Artagnan in 1673 abusievelijk ‘de Lichtenburgh’ werd genoemd. De verbannen paters herstelden het verwoeste klooster, de bijbehorende kerk en tuinen.
Dit verhaal verscheen eerder in MijnGazet. Auteur Ray Simoen.
Van onze partner
