Inhoudsopgave
De site Nieuws.nl is natuurlijk een gewild nieuwsdomein. Maar dan moet je er wel wat mee kunnen doen. Dat hebben Quote 500 investeerder Bart Rasker en zijn zakenpartner Andreas Ezinga ook gedaan.
In Maastricht gingen ze aan de slag met Maastricht.Nieuws.nl. De inhoud? Alles van De Nieuwe Ster a la minute (!) een-op-een overgenomen. Alleen tekstueel door de robot-schrijfmachine gehaald, beter gezegd: verminkt. Tot deze week. Er is een schikking betaald aan de uitgever van De Nieuwe Ster. Alle verhalen van De Nieuwe Ster zijn verwijderd van Maastricht.Nieuws.nl en ze hebben De Nieuwe Ster uit hun scraper (zoeklijst) gehaald.
Quote500
De partij achter Maastricht.Nieuws.nl is - via een reeks bv'tjes - Axivate Capital Partners B.V. in Amsterdam. Axivate heeft deelnemingen (of gehad) in Corendon, Ecommerce, Rockstart, Qualizorg, AthenaStudies, Tevreden.nl, Neurocast, Feedback Company, Peakz, Naq, Moovd, Terrado, Digital Audience, Dan.com, Zoofy, Lindgroup, Mews, anderen en Nieuws.nl. Bart Rasker is een van de grote mannen achter Axivate, goed voor plek 51 in de Quote 500 van 2024.
De aanpak van Axivate is volgens hun site deze: "We ondernemen samen, dat is onze kracht. Wil je kijken of we elkaar kunnen versterken?" Mooie woorden, maar in de praktijk bleek "samen ondernemen" vooral journalistiek werk van anderen slim jatten. Oordeel zelf:
Links: 27 maart 2025, 10.00 uur. Rechts: 27 maart 2025, 10.01 uur
Links: 27 maart 16.39 uur, rechts 27 maart 16.40 uur
Links: 27 maart 2025, 17.51 uur. Rechts: 27 maart 2025 17.51 uur
Het kopieergedrag kende geen grenzen. Zelfs commerciële berichten van partners van De Nieuwe Ster, die daarvoor betalen, werden als nieuwsbericht overgenomen. De AI-robot zag kennelijk het verschil nog niet tussen redactie en commercie. De alleen al met behulp van screenshots vastgelegde lijst bevat vele tientallen eeneiige artikelen.
Inbreuk
Aangesproken en aangeschreven door de uitgever van De Nieuwe Ster ontkent Maastricht.Nieuws.nl alle stellingen over de claim op de inbreuk van auteursrechten. "Wij hebben nimmer inbreuk willen maken op enig auteursrechtelijk beschermd materiaal." Een opmerkelijke stellingname. Onderwerpkeuze, tijdstip van plaatsing, opbouw van de verhalen, soms zelfs opmerkelijke zinsconstructies en zelfs een door ons verkeerde benaming van een straat: het is een kopie. Zoals gezegd: de AI-schrijfrobot herschreef de teksten minimaal en beperkte de lengte van de verhalen tot een maximum aantal ingestelde woorden.
Originele bron
De zaak is voor uitgevers in de journalistiek interessant om te kijken wanneer er sprake is van inbreuk op auteursrecht. Nu is de AI-robot taalkundig nog zo zwak, dat bezoekers van de door AI-gegeneerde site niet snel terug zullen keren. Maar in de loop van de tijd zal dat beeld rap veranderen: dan zullen AI-robots uit alle hoeken en gaten data, informatie en ook artikelen van journalisten zo kunstig met elkaar combineren, dat er én niet meer te achterhalen is wat de originele bron is geweest én er wellicht sprake is van een - in de zin van de Auteurswet - nieuw werk. Voor de grote krantenuitgevers is dat een enorme bedreiging van hun verdienmodel. Advocaat Rutmer Brekhoff van de Nederlandse Vereniging van Journalisten zegt dat de combinatie van auteursrechtelijk materiaal en AI nog tamelijk onontgonnen terrein is. "Wanneer een partij nieuwsartikelen bijvoorbeeld volledig laat herschrijven door AI, dan zou dat onder omstandigheden toelaatbaar kunnen zijn."
Van onze partner
Eigendomsrecht
Het recht heeft - dat wisten de Romeinen al - als functie altijd gehad het beschermen van het handelsverkeer. Het recht is in die zin altijd dienend geweest. Het eigendomsrecht is ontstaan op het moment dat mensen gingen settelen en er belang bij hadden om te weten wat van wie was. Eigendomsrecht was bijvoorbeeld nodig om handel te kunnen drijven. De Romeinen kenden al rechtsfiguren als de bescherming van de koper te goeder trouw. Juist: omdat het handelsverkeer daar belang bij heeft. En dat geldt ook voor de Actio Pauliana, die je - ook nu nog! - kunt instellen als iemand in het zicht van zijn faillissement nog snel schuldeisers benadeeld heeft.
Democratie
Het is wachten op handige Quote 500 types of zolderkamer-nerds die de journalistiek dadelijk in één keer op zijn kop zetten. Dan komen er AI-sites die voor de bezoeker uiteindelijk completer en relevanter zijn dan sites die de dure redacties van kranten en nieuwssites kunnen maken. Een hele eeuwenoude branche die van ongelooflijk groot belang is voor de bescherming van de democratie en het functioneren van die democratie dreigt weggevaagd te worden.
Dan is het wachten op de rechtszaken over AI versus Auteursrechten. En dan is het voor alle uitgevers te hopen dat de makers van oorspronkelijk werk op een of andere manier beschermd worden, in het belang van diezelfde bescherming van het handelsverkeer. In het belang van de democratie.
Ondertussen kunnen uitgevers nadenken over de vraag hoe ze verhalen kunnen maken die lastiger te kopiëren zijn. Dan gaat het om commentaren, opinies, interviews, columns en - al moeilijker te beschermen - analyses. Maar al die genres hebben gemeen dat ze beginnen bij het 'gewone' zeer eenvoudig te kopiëren nieuws. En dan nog: Als je straks vraagt aan een AI-robot om de interviewvorm te kiezen, zal die daar waarschijnlijk geen enkele moeite mee hebben.
Uitgever Maurice Ubags van De Nieuwe Ster: "We hebben nog één zwakke plek ontdekt waarmee we ook in de toekomst handige jongens die met AI de journalistiek willen overnemen, behoorlijk kunnen dwarszitten. Die constructie houden we om strategische redenen nog even voor ons. Laat ik zeggen: wees gewaarschuwd!"
Van onze redactie
