MTB-dossier: dwing Vaals, Valkenburg en Gulpen tot keuze

Inhoudsopgave

Het kan verkeren. Wethouder Jeroen Hoenderkamp en MTB-directeur Marcel Jöris aan tafel voor een interview in het personeelsblad Fier van de MTB. Het is een interview dat onrust onder het personeel van de MTB definitief moet wegnemen, nadat een half jaar geleden vanuit het stadhuis het plan werd gelanceerd van mensontwikkelingsbedrijf MTB een sterfhuis te maken. Dat plan stuitte op massaal verzet in de lokale politiek.

ANALYSE

In een begeleidend schrijven aan de gemeenteraad meldt Hoenderkamp dat er nu achter de schermen in het hele Heuvelland gewerkt wordt aan een nieuwe visie op de reïntegratieketen. En in het interview in Fier zegt hij dat als er een besluit wordt genomen over een visie, voor uitvoering daarvan zeker vijf jaar zal worden uitgetrokken.

Uit het dossier dat Hoenderkamp de raad recent desgevraagd ter beschikking stelde, bleek dat de uiteindelijke keuze voor een sterfhuisconstructie tegen de adviezen van een onderzoeksbureau, van de stadsadvocaat en ook van de directie en het management inging. Saillaint detail: in het interview in het personeelsblad noemt Jöris het nu "winst" dat hij weer terug aan de tekentafel zit als het gaat om de toekomst van de sociale werkvoorziening in Maastricht voor alle mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Het huiswerk dat achter de schermen nu opnieuw gedaan wordt, is al een keer gemaakt. Wie het dossier goed analyseert, ziet dat er eigenlijk maar één probleem speelt dat de wethouders Garnier en zijn Heuvelland-collega's vorige keer niet hebben durven oplossen.

Dat probleem is dat de MTB - de grootste organisatie met afstand - drie aandeelhouders heeft. Maastricht, Meerssen en Eijsden-Margraten (MME). De 'GVV'-gemeenten, - Gulpen-Wittem, Valkenburg aan de Geul, Vaals - hebben de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening ondergebracht in de Parkstad. Bij het Werkvoorzieningsschap Oostelijk Zuid-Limburg, het WOZL.

Het bestuurlijke probleem is dat die drie gemeenten weigerden hun mensen onder te brengen bij de MTB in Maastricht, terwijl de zes gemeenten wel samen willen optrekken om alle reïntegratie-verplichtingen die ze hebben uit de diverse wetten uit te laten voeren door één organisatie. Tegen die achtergrond werd het plan opgevat om Podium24 door te ontwikkelen als het nieuwe mensontwikkelbedrijf, omdat daarin de zes gemeenten wel samenwerken.

Maar Podium24 is niet de MTB. In Maastricht ligt er al jaren een heldere visie. Mensen beoordelen op wat ze kunnen en nodig hebben aan ontwikkeling gebeurt bij Annex. De mensen 'werkfit' maken gebeurt bij MTB en de mensen plaatsen bij werkgevers gebeurt door Podium24. Juist de innige samenwerking van die drie organisaties zorgt voor efficiency. In de opzet van het inmiddels dus gesneuvelde plan zouden 'de goede delen' van MTB op moeten gaan in Podium24. Zoals de wethouders het aanvankelijk zagen zou het 'werkfit' maken straks vooral moeten gebeuren bij de werkgevers zelf. Een rampscenario volgens alle deskundigen.

Zoals uit alle onderzoeken en adviezen bleek, is het niet parallel lopen van de aandeelhoudersstructuur van de MTB met alle zes gemeenten het belangrijkste obstakel om tot de gewenste aansturing te komen van één organisatie die de hele reïntegratieketen in Maastricht-Heuvelland voor zijn rekening neemt. De bestuurders willen daarbij meer grip hebben op die organisatie, dan ze tot nu toe gevoelsmatig hebben op de MTB. Dat is een NV met een eigen raad van commissarissen.

Daarom is het nu tijd om in tweede instantie alsnog het probleem op te lossen waar het ontstaat; in de verdeelde aandeelhouders-verhoudingen. Daarvoor moeten de GVV-gemeenten Gulpen-Wittem, Valkenburg aan de Geul en Vaals voor de keuze worden gesteld. Of met het hele reïntegratiepakket meedoen met Maastricht, Meerssen en Eijsden-Margraten, of met alles aansluiten bij de Parkstad. En de consequentie van dat laatste is dat dan ook die drie gemeenten ontvlochten moeten worden uit Podium24.

Zolang die keuze niet duidelijk wordt gemaakt, is elke oplossing een compromis dat wederom tot mislukken gedoemd is. Dat leidt tot een veel te complexe aansturing, beslislijnen, besluitvorming en verantwoordingslijnen. Ja natuurlijk: je kunt alle reeds gedane logische adviezen naast je neerleggen en toch weer een bureau zoeken dat opschrijft wat je eigenlijk zelf kennelijk wil, maar dat is bestuurlijk onverantwoord gedrag.

Dat hebben we al een keer meegemaakt. Tegenover de drie negatieve adviezen van onderzoeksbureau KplusV, stadsadvocaat Paulussen en de directie en het management van de MTB, lag er ineens een advies van een advocaat van Adelmeijer Hoyng Advocaten die oordeelde dat de gekozen sterfhuisconstructie goed te verdedigen was.

Daar dachten de raadsleden dus anders over.