Kitty Nuyts kijkt te veel naar Trump: regeren per decreet

Inhoudsopgave

Zoals Donald Trump zo ongeveer elke situatie in de VS tot een noodsituatie heeft verklaard en op die basis per presidentieel decreet gaat regeren - en daarmee het Congres buitenspel zet -, zo zit ook Kitty Nuyts het domein Fysiek voor.

OPINIE

De laatste vergadering van het 'Domein Fysiek' dinsdag ontaardde even in chaos nadat Nuyts besloot dat de helft van de partijen geen eerste termijn kreeg bij een agendapunt omdat er naar haar idee al te veel vragen waren gesteld door de collega-politici. Diverse raadsleden protesteerden direct tegen die gang van zaken, uitten hun ongenogen. Vergeefs. "Ik beslis dat nu even zo", zei Nuyts. Thomas Gardien van D66 liep weg: "Zo kan ik niet werken", zei hij later. "Ik was even helemaal klaar met het amateurisme."

In de Agendacommissie donderdagavond werd het voorval besproken. Nuyts kreeg van alle kanten kritiek, maar koos ze soms ronduit fel voor de aanval. Ze stelde dat het Reglement van Orde haar de bevoegdheid geeft te handelen zoals ze wil. "Op grond van artikel 16 juncto artikel 23 kan ik dat doen."

Dat is een Trumpiaanse redenering. In het Reglement van Orde voor de gemeenteraad van Maastricht is vastgelegd hoe wordt omgegaan met onduidelijkheden tijdens vergaderingen. Specifiek bepaalt artikel 23 dat bij twijfel over de toepassing van het reglement de domeinvoorzitter terstond een voorlopig besluit neemt, eventueel na overleg met de domeingriffier. Na afloop van de vergadering wordt dit besproken in de agendacommissie.

De andere domeinvoorzitters in de Agendacommissie betoogden juist dat die twijfel er totaal niet is. In de eerste termijn moet iedereen een bijdrage kunnen geven. Bennie van Est van 50Plus, Bert Jongen van D66 en bijvoorbeeld Nol Beckers van CDA zeiden in koor: "Hier is juist geen enkele twijfel. Als we dit toestaan, geven we een volledige vrijbrief aan de voorzitter", zei Bennie van Est.

De burgemeester: "Als je afwijkt van wat gebruikelijk is en van het reglement gaat het wel eens mis. Ik zeg niet, dat mag je nooit doen. De kracht van artikel 23 is juist dat die het gezag van de voorzitter beschermt doordat je niet in het openbaar een discussie over het vergaderproces gaat voeren. Ook al heb je zelf de chaos mede veroorzaakt."

Bert Jongen vergeleek de ingreep van Nuyts met een scheidsrechter in het voetballen die tijdens de wedstrijd bepaalt dat de buitenspelregels even niet meer gelden. Volgens Jongen kun je zo dus geen ordelijke vergadering houden. Nol Beckers zei dat het nooit de bedoeling kan zijn dat een raadslid wegloopt omdat hij zijn werk niet meer kan doen.

Jos Gorren, voorzitter van de Agendacommissie wees erop dat het aanzien van de politiek geschaad is. "We doen ons best om mensen bij de politiek te betrekken, maar we jagen ze juist weg."

Nuyts - die met enige regelmaat door de voorzitter heen praatte en op gegeven moment gevraagd werd respect voor de voorzitter te hebben - is zich van geen kwaad bewust. Ze houdt vol dat ze volledig in haar recht staat. Ja, al tijdens de vergadering en ook daarna ontplofte de App-groep van de raadsleden. "Het was een prima vergadering", zei Nuyts donderdagavond. "Toen ik 's avonds mensen sprak die op het terras zaten", vonden ze ook dat het een uitstekend debat was geweest."

Bert Jongen voelde zich geroepen dat tegen te spreken. "Het was geen goede vergadering." De burgemeester zei in alle ernst dat misschien ook eens gekeken moet worden naar een reglement van orde voor de appjes.

Bennie van Est heeft de spijker op de kop geslagen. Zoals Trump het decreet gebruikt om het congres buitenspel te zetten, zo baseert ook Nuyts haar macht als voorzitter van de domeinvergadering op een onjuiste grond. Ze gebruikt de bevoegdheid om bij twijfel hoe het reglement te lezen in te grijpen, ook in de gevallen waarin er helemaal geen twijfel is. Zo leg je het reglement van orde dus feitelijk naast je neer.

Vraag is wat Nuyts bezielt om op deze manier een vergadering te leiden. Dat is des te opmerkelijker als je ziet hoe Nuyts zich zelf opstelt in veel vergaderingen: ze laat zich absoluut niet de mond snoeren. Laat staan dat ze zou accepteren dat ze niet eens meer het woord krijgt.

Kitty Nuyts heeft een enkele keer rake inzichten, kan zeer vasthoudend zijn. Maar is toch vooral ook het enfant terrible van de Maastrichtse politiek als het gaat om omgangsverhoudingen.