Brug essentieel voor Campus en in oorlogstijd

Maastricht heeft de mond vol van euregionale samenwerking en betere bereikbaarheid. Maar na de mislukte tramlijn naar Hasselt wil de stad nu de spoorverbinding met Vlaanderen definitief verbreken door de sloop van de spoorbrug over de Maas. Een historische fout, vindt Hub Brandts.

Tijdens de politieke bespreking rond de toekomst van de Brightlands Health Campus in de wijk Randwyck kwam vanzelfsprekend de bereikbaarheid via het openbaar vervoer ter sprake. Ondanks een behoorlijke verwachte uitbreiding van het aantal arbeidsplaatsen komt er, als het aan het college van B&W ligt, niet één extra parkeerplaats in Randwyck bij. Werknemers en bezoekers dienen zoveel mogelijk gebruik te maken van het openbaar vervoer. Een goede spoorlijnverbinding met het achterland is dus een must. Hoe dit zich echter verhoudt met de wens van ditzelfde college voor de sloop van de enige grensoverschrijdende spoorbrug in Limburg met Vlaanderen is mij een raadsel. De oude spoorbrug over de Maas, die ooit Maastricht met België verbond, dreigt slachtoffer te worden van beleidsblindheid. Dat is niet alleen een gemiste kans, het is een historische vergissing.

Levensader
Het idee dat een moderne stad als Maastricht op termijn zonder een vaste spoorverbinding naar België kan, is misplaatst. De verbinding Maastricht–Hasselt–Antwerpen is niet zomaar een verwaarloosd stukje spoor. Het is een strategische en economische levensader die ooit duizenden reizigers en goederen over de grens bracht. Herstel van deze lijn betekent niet alleen duurzame mobiliteit, maar ook samenwerking binnen de Euregio, waar studies, werkgelegenheid en zorg geen grenzen kennen.

Samenwerking
De tegenstrijdigheid binnen het Maastrichts bestuur is schrijnend. Enerzijds pleit men voor een betere internationale spoorontsluiting om de Universiteit Maastricht en het MUMC+ toegankelijker te maken. Anderzijds kiest men ervoor om de enige spoorbrug over de Maas in Limburg te verwijderen. Zo snijdt de stad zichzelf af van Belgische steden als Lanaken, Bilzen, Genk en Hasselt. Juist met dit gebied is de kans op grensoverschrijdende samenwerking het grootst en dus de kans om te groeien naar hetgeen men op papier nastreeft. Veel inwoners uit Belgisch Limburg zijn nu al werkzaam bij de Universiteit en het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC). Hun aantal zal in de toekomst op de Brightlands Health Campus alleen maar toenemen.

Antwerpen
Daar komt nog iets bij. In tijden waarin de geopolitieke spanning in Oost-Europa groeit, is een robuust spoorwegnet van vitaal belang. Internationale logistiek, militaire paraatheid en energiebevoorrading zijn nauw verweven met infrastructuur die grenzen overschrijdt. Een verbinding van Antwerpen naar het oosten via Maastricht, Aken en Keulen is niet zomaar nostalgie. Nederland is voor de NAVO belangrijk als doorvoerland. Het kan zijn Host Nation Support-verplichtingen - de afspraken en taken om geallieerde militaire troepen en organisaties te ondersteunen die zich op hun grondgebied bevinden of er doorheen reizen - alleen nakomen als het spoornet goed ontsloten is naar het oosten en zuiden. Niet alleen is extra capaciteit vereist, ook robuuste en alternatieve corridors zijn onmisbaar voor legertreinen en strategisch materieeltransport bij een militaire crisis. De Maasbrug is de enige spoorbrug in Limburg die dat mogelijk maakt. Haar sloop zou een unieke uitwijkroute permanent wegvagen – waarmee Poetin en andere potentiële tegenstanders in Rusland waarschijnlijk in hun vuist lachen.

Kapitaalvernietiging
In België groeit het draagvlak voor behoud en reactivering van de historische spoorlijn 20 tussen Hasselt en Maastricht. Reizigersverenigingen en belangenorganisaties zoals Rover en TreinTramBus, evenals werkgeversorganisatie VOKA, roepen al maanden op om niet in te stemmen met de sloop. Kapitaalvernietiging dreigt. Bovendien werd de bewuste spoorbrug in 2010 nog voor 33 miljoen euro gerenoveerd en bezit grote monumentale waarde. Dat neemt overigens niet weg dat met het behoud van de spoorbrug ook nog wel enige miljoenen gemoeid zullen zijn. Zo dient de spoorbrug waarschijnlijk verhoogd te moeten worden. Maar ja, slopen kost ook geld.

Alleen de fractie van 50PLUS in de gemeenteraad en de Provinciale Staten en Leon Vaessen, Statenlid voor D66 met Euregionale Zaken in zijn portefeuille, trekken openlijk aan de bel. Tot nu toe helaas vergeefs. Andere partijen verschuilen zich, blijven opvallend stil. Het lijkt erop dat zij oftewel het college lijdzaam volgen dan wel niet het grote maatschappelijk, economische en zelfs strategische verband zien.

Relikwie
Terwijl Maastricht, de provincie Limburg, de universiteit en het MUMC+ zich op papier sterk maken voor goede internationale spoorverbindingen richting het achterland en slimme campusontwikkeling, torpedeert het college van B&W, vooralsnog met steun van de coalitiepartijen, deze ambities door rigoureus in te zetten op sloop. De Maasbrug is geen verroest relikwie. Zij is de sleutel tot betere bereikbaarheid, strategische zekerheid en regionale voorruitgang. Wie nu kiest voor sloop, bewijst Maastricht, Limburg én Europa een slechte dienst.

Spoorbrug kan achterland Einstein Telescope verbinden

De spoorbrug over de Maas in Maastricht is uitgegroeid tot het middelpunt van een verhitte discussie. Terwijl Vlaamse minister Jo Brouns zich inzet voor een duurzame spoorverbinding tussen Vlaanderen en Duitsland via Maastricht, pleiten Nederlandse partijen, waaronder Maastrichtse wethouder Hubert Mackus (CDA), voor de sloop van de brug en de

De Nieuwe Ster MaastrichtHub Brandts

Belgen willen sloop Spoorbrug voorkomen

Terwijl in Maastricht de Spoorbrug in gedachte al is opgeblazen en vervangen door een fiets- en wandelbrug, willen de Belgen de spoorlijn over de Maas nieuw leven inblazen. Die revitalisering is mogelijk, nu duidelijk is dat er tussen Maastricht en Hasselt geen tram gaat rijden. Dat plan is na tientallen

De Nieuwe Ster MaastrichtVan onze partner

Cuypersgenootschap desnoods naar rechter voor spoorbrug

En weer - voor de derde keer in korte tijd - keert het Cuypersgenootschap zich tegen een plan van de gemeente Maastricht. Het genootschap is een landelijke stichting die zich inzet voor het behoud van monumenten. Het Cuypersgenootschap keerde zich tegen de luchtbrug die het Kruisherenhotel moet gaan verbinden met

De Nieuwe Ster MaastrichtMaurice Ubags