Inhoudsopgave
De Limbörgse Academie & Veldeke Mestreech 'mengen' zich nu ook in de strijd voor de gemeenteraadsverkiezingen, nu de lokale politieke partijen druk zijn met het schrijven van de verkiezingsprogramma's.
Veldeke heeft een tweetalige open brief gestuurd naar alle politieke partijen. "In een gezamenlijke open brief onderstrepen de organisaties dat het Maastrichts niet alleen een levend stuk cultureel erfgoed is, maar ook een sociaal bindmiddel dat bijdraagt aan identiteit, samenhang en lokale economie. Ze doen concrete suggesties voor gemeentelijk taalbeleid – van tweetalige straatnaamborden en onderwijsprojecten tot ondersteuning in de media en een taalambtenaar. De brief is een uitnodiging tot samenwerking: "Mestreech(s) verbint!"
Dui hei veur de Limbörgstaolege (Mestreechsen) ope breef, staat er onder een van de twee links. Aan het eind van dit artikel vindt u de Nederlandstalige open brief.
Geachden hier, geachde mevrouw,
Mestreech is gruuts op häör historie, eigeheid en taol. ’t Mestreechs (en aander Limbörgs) is mie es ’n meneer vaan spreke. ‘t Is e levend stök erfgood wat lui verbint – vaan joonk tot aajd – en veur väöl ‘n daogeleks communicatiemiddel vörmp, wat bijdreug aon de sociaole samenhaank in eus stad. Toch is ‘t Mestreechs nog te weineg ziechbaar in ‘t publieke leve en in ‘t gemeintebeleid. Dat kin én maag beter.
Taolbeleid wèrk – gemeintes make ‘t versjèl
’t Mestreechs maak deil oet vaan de Limbörgse taol, die erkend is oonder ‘t Europees Handvest veur regionaol taole en taole vaan minderhede. Oonderzeuk tuint aon tot effectief taolbeleid wèrk, zeker es ‘t gedrage weurt door gezinne, oonderwies én euverheid. Gemeintes speule hei-in ‘n sleutelrol. Taolbeleid versterk neet allein eus culturele identiteit, meh dreug ouch bij aon social cohesie en ‘n sterker lokaol economie.
Vaan vrijwèllegers nao structureel beleid mèt impact
Vrijwèllegersorganisaties wie Veldeke Krink Mestreech en de Limbörgse Academie zètte ziech al jaorelaank in veur ‘t behaajd en de promotie vaan ‘t Mestreechs. Mer um éch versjèl te make is ‘ne wijere stap nudeg: vaan vrijwilligerswèrk nao structureel gemeintelek taolbeleid. Eur partij kint dee stap meugelek make. Veer rope uuch daorum op um aandach veur ‘t Mestreechs (en ander Limbörgs) op te numme in eur verkezingsprogram veur 2026.
Hei-oonder e paar suggesties – gein oetpöttende lies, meh aonknuippunte um same wijer te verkinne. Eige ideeje vaan eur partij zien zeker ouch zier welkom en veer dinke gere mèt uuch mèt euver hun invölling. Daoneve is de aonstèlling vaan 'nen taolambteneer en de formalisering vaan taolbeleid in regelgeving essentieel veur de structureel veraankering vaan de taol in eus sameleving.
Meugeleke maotregele um ’t Mestreechs (en ’t Limbörgs) te versterke:
1. Ziechbaarheid in de stad
Twietaolege straotnaomborde en beweegwijzering op mie plaotse. Cultureel eveneminte (deils) in ’t Mestreechs stimulere via subsidies.
2. Gebruuk vaan ‘t Mestreechs in de gemeinteleke communicatie
Bördsjes bij lokètte: "Hei kinste ouch Mestreechs (Limburgs) praote".
Twietaolege campagnes, informatieveurzening, websites en openbaar signaolering.
3. Oondersteuning in kinderopvaank en oonderwies
Aofsprake euver ‘t Mestreechs es lèstaol in de kinderopvaank.
Projekte en lèsaonbod in ‘t Mestreechs op sjaole stimulere.
Gratis taollèsse veur nui Mestreechtenere – es werm welkom in Mestreech.
Veurliechting aon awwers euver de mieweerde vaan ’t Mestreechs es thoes- en opveujtaol.
'ne Mestreechse geboortekedo bij aongifte vaan geboorte.
4. Stimulering vaan Mestreechs in de lokaol media
Lokaol umrope en media oondersteune bij Mestreechstaolege content.
5. Verbinding in de raod
‘ne Korte (gratis) introductiecursus Maastrichts veur raodsleie – good veur de verbinding oonderein én e sterk signaol nao de stad.
Mestreech(s) verbint!
Same kinne veer Mestreech nog beter verbinde via zien eige taol. Veer goon gere in gesprek mèt eur partij um dees en aander veurstèlle wijer oet te wèrke. Höb geer vraoge, of wèlt geer ’n aofspraok make? Nump daan gerös kontak mèt us op.
Mèt de vrunteleke compleminte,
Carlo Schrijnemaekers
voorzitter Veldeke Krink Mestreech
veurzitter@veldekemestreech.nl
Yuri Michielsen
voorzitter Limbörgse Academie
yuri@limburgs.org
De open brief in het Nederlands:
Geachte heer, mevrouw,
Maastricht is trots op haar geschiedenis, eigenheid en taal. Het Maastrichts (en ander Limburgs) is méér dan een manier van spreken. Het is een levend stuk erfgoed dat mensen verbindt – van jong tot oud – en voor velen een dagelijks communicatiemiddel vormt dat bijdraagt aan de sociale samenhang in onze stad. Toch is het Maastrichts nog te weinig zichtbaar in het publieke leven en in het gemeentebeleid. Dat kan én mag beter.
Taalbeleid werkt – gemeenten maken het verschil
Het Maastrichts maakt deel uit van de Limburgse taal, die erkend is onder het Europees Handvest voor regionale talen en talen van minderheden. Onderzoek toont aan dat effectief taalbeleid werkt, zeker wanneer het gedragen wordt door gezinnen, onderwijs én overheden. Gemeenten spelen hierin een sleutelrol. Taalbeleid versterkt niet alleen onze culturele identiteit, maar draagt ook bij aan sociale cohesie en een sterkere lokale economie.
Van vrijwilligers naar structureel beleid met impact
Vrijwilligersorganisaties zoals Veldeke Krink Mestreech en de Limbörgse Academie zetten zich al jarenlang in voor het behoud en de promotie van het Maastrichts. Maar om écht verschil te maken is een volgende stap nodig: van vrijwilligerswerk naar structureel gemeentebeleid. Uw partij kan die stap mogelijk maken. Wij roepen u daarom op om aandacht voor het Maastrichts (en ander Limburgs) op te nemen in uw verkiezingsprogramma voor 2026. Onderstaand enkele suggesties – geen uitputtende lijst, maar aanknopingspunten om samen verder te verkennen. Ook eigen ideeën van uw partij zijn uiteraard welkom en we denken graag met u mee over hun invulling. Daarnaast is de aanstelling van een taalambtenaar en de formalisering van taalbeleid in regelgeving essentieel voor de structurele verankering van de taal in onze samenleving.
Mogelijke maatregelen om het Maastrichts (en ander Limburgs) te versterken:
1. Zichtbaarheid in de stad
Tweetalige straatnaamborden en bewegwijzering op meer plekken.
Culturele evenementen (deels) in het Maastrichts stimuleren via subsidies.
2. Gebruik van het Maastrichts in de gemeentelijke communicatie
Bordjes bij loketten: "Hei kinste ouch Mestreechs (Limburgs) praote".
Tweetalige campagnes, informatievoorziening, websites en openbare signalering.
3. Ondersteuning in kinderopvang en onderwijs
Projecten en lesaanbod in het Maastrichts op scholen stimuleren.
Voorlichting aan ouders over de meerwaarde van het Maastrichts als thuis- en opvoedtaal.
Een Maastrichts geboortecadeau bij aangifte van geboorte.
4. Stimulering van het Maastrichts in de lokale media
Lokale omroepen en media ondersteunen bij Maastrichstalige content.
5. Verbinding in de raad
Een korte (gratis) introductiecursus Maastrichts voor raadsleden – goed voor de onderlinge verbinding én een sterk signaal naar de stad.
Mestreech(s) verbint!
Samen kunnen we Maastricht nog beter verbinden via zijn eigen taal. Wij gaan graag in gesprek met uw partij om deze of andere voorstellen verder uit te werken. Heeft u vragen, of wilt u een gesprek plannen? Neem dan gerust contact met ons op.
Met vriendelijke groet,
Carlo Schrijnemaekers
voorzitter Veldeke Krink Mestreech
veurzitter@veldekemestreech.nl
Yuri Michielsen
voorzitter Limbörgse Academie
yuri@limburgs.org
Peter Eberson
Van onze partner
Jan Janssen
Van onze partner
