UM: Van PGO-onderwijs naar 5e generatie universiteit

Inhoudsopgave

Bij de opening van het academisch jaar dit keer geen aanval op de Haagse politiek die wil bezuinigen op hoger onderwijs. Bestuursvoorzitter Rianne Letschert keert in haar speech terug naar de kernwaarde van de universiteit: innovatief onderwijs geven. De UM, die vanaf januari haar 50-jarig bestaan viert, is er letterlijk groot mee geworden. Letschert - die als ze door D66 gevraagd wordt voor een ministerspost daarvoor open staat - ging ook uitgebreid in op de kernwaarde diversiteit, gelijkheid en inclusie.

De universiteit omarmde al snel na de oprichting in 1976 het zogenoemde Probleemgestuurd Onderwijs, kortweg PGO. Dat was een grote vernieuwing in het universitaire onderwijs. Daarbij werden problemen en casussen centraal gesteld en werd aan de hand van concrete zaken door de studenten de relevante kennis bij elkaar gezocht, opgebouwd, overgedragen en besproken. Niet hoofdzakelijk massale hoorcolleges zoals aan andere universiteiten, maar veel meer studeren in werkgroepjes, met ouderejaarsstudenten in de rol van tutor. De universiteit leidde zo studenten op die uitstekend in staat bleken in hun werkzame leven ook zelfstandig problemen te kunnen oplossen.

Herkennen
Letschert sorteerde gisteren voor op PGO in een next level: "In onze korte maar rijke geschiedenis hebben we ons onderwijs steeds verder ontwikkeld: beginnend met kennisoverdracht, vervolgens verrijkt door vaardigheden centraal te stellen, en nu door studenten bovenal te leren hoe ze zelf nieuwe, relevante vaardigheden kunnen herkennen en verwerven." De UM heeft er in het jubileumjaar het thema van gemaakt. “UM innoveert, het onderwijs van vandaag, de vaardigheden van morgen.”

5e generatie
Letschert: "Onderwijsinnovatie is wat wij doen – van pionieren met Probleemgestuurd Onderwijs tot het uitgroeien tot een zogenoemde vijfde-generatie universiteit. Een vijfde-generatie universiteit is ontworpen als een hoogadaptief, geïntegreerd knooppunt voor onderzoek, onderwijs en kennisuitwisseling, gericht op mens- en samenlevingsopbouw. Aan onze universiteit willen we complexe lokale, regionale en mondiale uitdagingen aanpakken via langetermijnsamenwerkingen met industrie, overheden, non-profitpartners en burgers."

Getest
Letschert: "In een snel veranderende wereld wil de Universiteit Maastricht vooroplopen in onderwijsinnovatie, altijd met oog op de toekomst.
Wij bereiden onze studenten, én onze regio, voor op de uitdagingen van de samenleving en de arbeidsmarkt van morgen. De vaardigheden die wij vandaag onderwijzen, worden morgen alweer getest door een wereld die sneller verandert dan ooit. Technologie, kunstmatige intelligentie, politieke instabiliteit. Ze vormen allemaal de toekomst waarmee onze studenten te maken krijgen."

Diversiteit
Letschert: "Beste gasten, bovenal: wat nooit verandert zijn onze kernwaarden: open science, wetenschappelijke integriteit, academische vrijheid en diversiteit.
Dit zijn niet alleen idealen. Het zijn levensvaardigheden. Maar ze kunnen nooit als vanzelfsprekend worden beschouwd. Ik verwees al kort naar bedreigingen voor academische vrijheid. Maar ook waarden rondom diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit – kortweg DEI – vragen om onze volle aandacht en bescherming."

Burgerschap
"Sinds onze oprichting in 1976 staat de Universiteit Maastricht voor dingen anders doen: opnieuw nadenken over hoe we leren, hoe we verbinden en bijdragen aan de samenleving. Vandaag betekent dat niet alleen innoveren in onderwijs en onderzoek, maar ook in de manier waarop wij onze waarden van inclusie en gelijkheid naleven. Ook dat is innovatie: ervoor zorgen dat alle stemmen worden gehoord, dat talent kan bloeien ongeacht achtergrond, en dat wij studenten niet alleen opleiden voor een loopbaan, maar ook voor burgerschap in een diverse wereld."

Floreren
"Onderwijsinnovatie gaat niet alleen over technologie of didactische methoden. Het gaat ook over de waarden die we meenemen naar de toekomst. In een tijd waarin samenlevingen in Europa en wereldwijd opnieuw onder druk staan door verdeeldheid, discriminatie en uitsluiting, kiest de Universiteit Maastricht een andere weg. Wij zetten ons in voor diversiteit, gelijkheid en inclusie: niet als bijzaak, maar als essentieel voor de wereld van morgen. Want de vaardigheid om samen te werken over verschillen heen, om uiteenlopende perspectieven te respecteren, en om waardigheid en rechtvaardigheid in alle contexten te waarborgen, zijn precies de vaardigheden die onze afgestudeerden nodig hebben om te floreren en leiding te nemen in de komende decennia."

Bescherming
"Daarom heeft de Universiteit Maastricht besloten zich volledig te committeren aan de omarming van DEI-waarden. We verrijken daarmee niet alleen onze universiteit vandaag, maar investeren in de leiders van morgen die deze waarden uitdragen in de samenleving. Ik ben er trots op dat DEI-waarden een kernonderdeel vormen van het DNA van de Universiteit Maastricht. Maar zoals gezegd… ze vragen om aandacht en bescherming van ons allemaal!"